در چند سال اخیر در کشور عزیزمان ایران استفاده از نرم افزار رویت رونق گرفته رویت مپ Mecanical Electerical Plumbing به اختصار Revit MEP شاخه ایی از نرم افزار رویت است که به طور تخصصی همان طور که از مخففش پیداست مختص استفاده برای ناظران و پیمانکاران تاسیسات مکانیکال و الکتریکال است .
نرم افزار رویت با به نمایش گذاشتن حالت سه بعدی که از تمامی تاسیسات یک ساختمان تولید میکند یک دید وسیعی از تاسیسات به دست اندرکاران میدهد ، به خصوص تاسیسات مکانیکی که امر این باعث میشود اجرای تاسیسات و مسیر لوله کشی ها با هیچ بخشی مانند معماری ، برق و حتی سیستم های مختلف مکانیک تداخلی نداشته باشد که این اتفاق مزیت های بسیار بالایی برای یک پروژه دارد.
به علاوه موارد گفته شده با فراهم بودن و نشان دادن تمام جزئیات سیستم ها در رویت استخراج لیست متریال به صورت دقیق و بدون در نظر گرفتن در صد اضافی ممکن است ، این اپشن باعث میشود کارفرما از میزان بودجه ایی که باید برای یک یا چند سیستم هزینه کند کاملا مشخص باشد و به پیمانکار کمک بزرگی در ارائه لیست جنس بدون کم و کاستی میکند ، در اجرای ان سیستم هم ، دید کافی با جزئیات ابعادی یک تجهیز به طور مثال شیر پروانه ایی و فلوسوئیچ را هم برای یک پیمانکار حاصل میکند تا بتواند در اجرا از مشکلات و تداخل ها جلوگیری کند .
اینطور باید گفت که هرچه از مزیت ها و امکانت نرم افزار رویت صحبت کنیم باز هم مواردی وجود دارد که بتوانیم ذکر کنیم .
شرکت نزهت مائده شرق که یک شرکت مشاور و پیمانکار تاسیسات مکانیکی است با دارا بودن تیمی تخصصی طراحی و سابقه طراحی و اجرای متعدد پروژه ها اماده این است تا طراحی های شما کارفرمایان عزیز را با دید کافی و امکان اجرایی بودن طراحی برای شرایط مختص پروژه شما به سرانجام برساند .
مقالات رویت مپ (Revit MEP) را مطالعه کنید
رویت مپ (Revit MEP): ستون فقرات تاسیسات در دنیای BIM
در دنیای مدرن ساخت‌وساز، جایی که پیچیدگی پروژه‌ها روز به روز افزایش می‌یابد، نرم‌افزارهای سنتی مانند اتوکد (AutoCAD) که بر پایه ترسیمات دوبعدی (2D) بودند، دیگر پاسخگوی نیازهای مهندسان و معماران نیستند. ورود به عصر مدل‌سازی اطلاعات ساختمان یا BIM (Building Information Modeling) یک انقلاب واقعی در این صنعت به وجود آورد.
در قلب این انقلاب، نرم‌افزارهای قدرتمندی مانند رویت (Revit) قرار دارند که هر کدام وظیفه‌ای تخصصی را بر عهده گرفته‌اند. از میان بخش‌های مختلف رویت، رویت مپ (Revit MEP) یکی از حیاتی‌ترین و تخصصی‌ترین ماژول‌هاست که به طور خاص برای مهندسان تأسیسات مکانیکی، الکتریکی و لوله‌کشی (Mechanical, Electrical, and Plumbing) طراحی شده است.
MEP مخفف این سه کلمه کلیدی است:
- Mechanical (مکانیک): شامل سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایش، سرمایش، هواکش‌ها، کانال‌ها و دیگر تجهیزات مرتبط.
- Electrical (برق): شامل سیستم‌های روشنایی، سیم‌کشی، تابلوهای برق، تجهیزات حفاظتی و سیستم‌های جریان ضعیف.
- Plumbing (لوله‌کشی): شامل سیستم‌های آبرسانی، فاضلاب، آتش‌نشانی و لوله‌های گاز.
در این مقاله جامع، به عمق نرم‌افزار رویت مپ سفر می‌کنیم و به شما نشان می‌دهیم که این ابزار چگونه کارایی، دقت و هماهنگی را در پروژه‌های ساختمانی متحول کرده است.
برای مطالعه مقاله اسپرینکلر چست کلیک کنید.
1. رویت مپ چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
Revit Mep بخشی از پلتفرم یکپارچه رویت است که توسط شرکت Autodesk توسعه داده شده. برخلاف نرم‌افزارهای دوبعدی که صرفاً خطوط و اشکال را ترسیم می‌کنند، رویت مپ به مهندسان اجازه میدهد تا مدل‌های سه‌بعدی هوشمند و پارامتریک از تمامی سیستم‌های تأسیساتی ساختمان ایجاد کنند. این مدل‌ها صرفاً یک نمایش گرافیکی نیستند، بلکه حاوی اطلاعات جامع و دقیقی از هر قطعه و سیستم هستند. برای مثال، یک لوله در رویت مپ نه تنها یک خط است، بلکه دارای اطلاعاتی مانند جنس، قطر، نوع سیال، دبی جریان و افت فشار می‌باشد.
ضرورت استفاده از Revit Mep از اینجا ناشی میشود:
- هماهنگی بی‌نظیر: در پروژه‌های بزرگ، تداخل بین سیستم‌های مختلف (مانند کانال‌های هوا، لوله‌ها و سیم‌کشی) یک چالش بزرگ و پرهزینه است. رویت مپ با قابلیت “Clash Detection” (تشخیص تداخل)، این تداخلات را قبل از آغاز فاز ساخت‌وساز شناسایی و به مهندسان امکان میدهد تا آن‌ها را در محیط مجازی حل کنند.
- افزایش بهره‌وری: مدل‌سازی سه بعدی و پارامتریک، فرآیندهای تکراری مانند ترسیم پلان‌ها، برش‌ها و نماها را به صورت خودکار انجام میدهد. هر تغییری که در مدل سه‌بعدی ایجاد شود، به صورت لحظه‌ای در تمامی نقشه‌ها، جدول‌ها و گزارش‌ها اعمال می‌گردد.
- تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر: رویت مپ به مهندسان امکان میدهد تا تحلیل‌های انرژی، بار حرارتی و سرمایشی، و همچنین محاسبات فشار و جریان را مستقیماً در محیط نرم‌افزار انجام دهند. این قابلیت به آن‌ها کمک میکند تا سیستم‌های بهینه‌تر و پایدارتری را طراحی کنند.
2. قابلیت‌های کلیدی رویت مپ: یک نگاه دقیق‌تر
رویت مپ ابزارهای تخصصی و قدرتمندی را برای هر یک از بخش‌های سه‌گانه خود فراهم میکند:
الف) بخش مکانیکال (Mechanical):
- سیستم‌های HVAC (گرمایش، تهویه، تهویه مطبوع): رویت مپ ابزارهای کاملی برای طراحی و مدل‌سازی کانال‌ها، هواکش‌ها، فن‌کوئل‌ها، بویلرها و چیلرها دارد. مهندسان می‌توانند مسیر کانال‌ها را با دقت بالا ترسیم کرده و محاسبات مربوط به افت فشار و جریان هوا را انجام دهند.
- تحلیل‌های انرژی: با استفاده از داده‌های مدل معماری و اطلاعات جغرافیایی، رویت مپ می‌تواند تحلیل‌های حرارتی و سرمایشی ساختمان را انجام دهد و به مهندسان کمک کند تا ظرفیت مناسب تجهیزات را انتخاب کنند.
- مدل‌سازی تجهیزات مکانیکی: امکان مدل‌سازی سه‌بعدی تجهیزات پیچیده مانند موتورخانه‌ها، پمپ‌ها و مخازن با جزئیات دقیق فراهم است.
ب) بخش الکتریکال (Electrical):
- سیستم‌های روشنایی: طراحی و جانمایی چراغ‌ها، کلید و پریزها، و محاسبه میزان روشنایی در فضاهای مختلف.
- سیم‌کشی و مدارهای الکتریکی: رویت مپ به صورت هوشمند مسیر سیم‌ها، سینی کابل‌ها و مدارهای الکتریکی را ترسیم میکند و به صورت خودکار تابلوهای برق را به تجهیزات متصل می‌سازد. همچنین، قابلیت محاسبه بار الکتریکی مدارها و انتخاب کابل مناسب را نیز دارد.
- سیستم‌های جریان ضعیف: مدل‌سازی سیستم‌های امنیتی، دوربین‌های مداربسته، اعلام حریق و شبکه‌های کامپیوتری.
ج) بخش لوله‌کشی (Plumbing):
- سیستم‌های آبرسانی و فاضلاب: ترسیم دقیق مسیر لوله‌ها، فیتینگ‌ها (اتصالات) و تجهیزات بهداشتی. رویت مپ به صورت خودکار اتصالات مناسب را ایجاد کرده و شیب لوله‌ها را بر اساس استانداردها تنظیم میکند.
- سیستم‌های آتش‌نشانی (اسپرینکلر): طراحی شبکه اسپرینکلرها و لوله‌های آتش‌نشانی با رعایت استانداردهای لازم و انجام محاسبات مربوط به دبی و فشار.
- مدل‌سازی پمپ‌ها و تجهیزات: امکان مدل‌سازی پمپ‌ها، شیرآلات و دیگر اجزای سیستم لوله‌کشی با جزئیات کامل.
برای مطالعه مقاله آشنایی با سیستم اطفاء حریق و انواع آن کلیک کنید.
3. مزایای استفاده از رویت مپ در پروژه‌های BIM
استفاده از Revit Mep در یک پروژه BIM مزایای چشمگیری را به همراه دارد که فراتر از تنها ترسیمات دوبعدی است:
- کاهش خطاهای انسانی: با مدل‌سازی سه‌بعدی هوشمند، احتمال خطاهای ناشی از تداخل سیستم‌ها به حداقل می‌رسد. این امر از هدر رفت منابع و زمان در فاز اجرایی جلوگیری میکند.
- بهبود همکاری: رویت مپ در یک محیط مشترک با رویت معماری (Revit Architecture) و رویت سازه (Revit Structure) کار میکند. این بدان معناست که تمامی تیم‌ها در لحظه به اطلاعات یکدیگر دسترسی دارند و می‌توانند به صورت هماهنگ بر روی یک مدل واحد کار کنند.
- مستندسازی دقیق: از مدل رویت مپ می‌توان به صورت خودکار نقشه‌های فاز یک و دو، جزئیات اجرایی (Shop Drawings)، جداول متره و برآورد (BOQ) و همچنین نقشه‌های “As-Built” (پس از اجرا) را استخراج کرد.
- بهره‌وری انرژی و پایداری: قابلیت تحلیل‌های انرژی در رویت مپ به مهندسان اجازه میدهد تا سیستم‌هایی را طراحی کنند که مصرف انرژی بهینه‌ای داشته باشند، که این امر در راستای اهداف ساختمان‌های پایدار (Green Buildings) است.
- افزایش سرعت پروژه: اتوماسیون بسیاری از فرآیندها، مانند محاسبات و ترسیمات تکراری، به طور چشمگیری سرعت طراحی و مستندسازی پروژه را افزایش میدهد.
4. تفاوت رویت مپ با نرم‌افزارهای سنتی و سایر ماژول‌های رویت
- Revit Mep در مقابل اتوکد (AutoCAD): تفاوت اصلی در پارامتریک بودن و مدل‌سازی اطلاعات است. اتوکد ابزاری برای ترسیم خطوط دوبعدی است، در حالی که رویت مپ یک مدل سه‌بعدی هوشمند می‌سازد که تمامی اطلاعات مربوط به اجزا را در خود ذخیره دارد. با تغییر یک جزء در رویت مپ، تمامی نقشه‌ها و گزارش‌ها به صورت خودکار به‌روزرسانی می‌شوند، اما در اتوکد باید هر بخش را به صورت دستی تغییر داد.
- رویت مپ در مقابل رویت آرکیتکچر (Revit Architecture) و رویت استراکچر (Revit Structure): هرچند هر سه ماژول در یک پلتفرم کار می‌کنند، اما تمرکز آن‌ها متفاوت است.
- رویت آرکیتکچر: برای طراحی معماری، فضاها، دیوارها، درب‌ها، پنجره‌ها و زیبایی‌شناسی ساختمان.
- رویت استراکچر: برای طراحی سازه، مدل‌سازی اسکلت ساختمان، تیرها، ستون‌ها، فونداسیون و میلگردها.
- رویت مپ: برای طراحی تمامی سیستم‌های تاسیساتی ساختمان.
این سه ماژول به صورت یکپارچه کار می‌کنند و اطلاعات را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. برای مثال، مهندس برق می‌تواند مدل معماری را از رویت آرکیتکچر دریافت کرده و سپس سیم‌کشی‌ها را بر روی دیوارهای طراحی شده توسط معمار انجام دهد.
برای مطالعه مقاله هواساز چیست کلیک کنید.
5. آینده شغلی و اهمیت یادگیری رویت مپ
با توجه به رشد روزافزون پیاده‌سازی متدولوژی BIM در پروژه‌های ساختمانی در سطح جهان و حتی در ایران، تسلط بر نرم‌افزارهایی مانند رویت مپ به یک مهارت اساسی و رقابتی تبدیل شده است. شرکت‌های مهندسی مشاور، دفاتر پیمانکاری و حتی کارفرماها به دنبال متخصصانی هستند که بتوانند با این ابزارهای نوین کار کنند.
یادگیری رویت مپ برای افراد زیر حیاتی است:
- مهندسان مکانیک: برای طراحی سیستم‌های تهویه، گرمایش و سرمایش.
- مهندسان برق: برای طراحی سیستم‌های روشنایی، برق‌رسانی و مدارهای الکتریکی.
- مهندسان تأسیسات: برای طراحی سیستم‌های لوله‌کشی و فاضلاب.
- مدیران پروژه: برای هماهنگی و نظارت بر تمامی دیسیپلین‌های پروژه.
- دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط: برای ورود به بازار کار با یک مزیت رقابتی قدرتمند.
نتیجه‌گیری
رویت مپ (Revit MEP) بیش از یک نرم‌افزار ساده است؛ این ابزار یک فلسفه کاری جدید را به مهندسان تاسیسات ارائه میدهد. با حرکت از مدل‌های دوبعدی غیرهوشمند به سمت مدل‌های سه‌بعدی پارامتریک و غنی از اطلاعات، رویت مپ نه تنها دقت و کارایی را افزایش میدهد، بلکه همکاری بین تیم‌های مختلف را بهبود بخشیده و در نهایت به ساخت ساختمان‌هایی با کیفیت‌تر، پایدارتر و مقرون به صرفه‌تر کمک میکند. در دنیای امروز، تسلط بر رویت مپ برای هر متخصص تأسیسات یک سرمایه‌گذاری ارزشمند بر روی آینده شغلی خود محسوب میشود و دروازه‌های جدیدی را به سوی پروژه‌های بزرگ و بین‌المللی باز میکند.
شرکت نزهت مائده شرق آماده است تا با دارا بودن کادری مجرب از بهترین مهندسان کشور در حوزه تاسیسات مکانیکی پروژه های طراحی، نظارت، مشاوره و اجرای شما کارفرمایان و مالکان محترم پروژه های مسکونی، اداری و تجاری را بر عهده گرفته و با بهترین کیفیت و در کمترین زمان ممکن همنین با تعهدی مثال زدنی به اتمام رسانده و تجربه ای متفاوت از اجرای تاسیسات مکانیکی و سیستم اطفا حریق پروژه های خود داشته باشید. برای هرگونه پرسش و پاسخ و ارجاع پروژه های خود با کارشناسان ما تماس بگیرید.